杏MAP导航

Wojciech Rogacin - Watykan

?Wielkanoc jest ?wi?tem ?ycia! Bóg nas stworzy? do ?ycia i chce, aby ludzko?? zmartwychwsta?a! W Jego oczach ka?de ?ycie jest cenne! ?ycie dziecka w ?onie jego matki, podobnie jak ?ycie osób starszych lub chorych, uwa?anych w coraz wi?kszej liczbie krajów za osoby, których nale?y si? pozby?” – brzmia?y s?owa z przes?ania napisanego przez Papie?a przed b?ogos?awieństwem Urbi Et Orbi.

Te s?owa mia?y moc, która kontrastowa?a z wyra?nie widoczn? s?abo?ci? fizyczn? Papie?a, ale przez to nabiera?y jeszcze wi?kszego znaczenia. Franciszek przez ca?y swój pontyfikat podkre?la?, ?e staro?? i wi???ca si? z ni? s?abo?? fizyczna, s? bezcennym darem dla ?wiata.

Staro??, to m?dro??, rozeznanie, rozwaga, s?uchanie...

To Franciszek w 2021 roku zainicjowa? w Ko?ciele celebrowanie co roku Dnia Dziadków i Osób Starszych. By? poruszony tragedi? pandemii Covid, która zbiera?a tragiczne ?niwo zw?aszcza w?ród osób starszych, schorowanych. Odchodzi?y w samotno?ci, a przecie? Papie? z Argentyny nieustannie podkre?la? jak bezcennym darem dla rodzin s? dziadkowie.

Nie jest zatem przypadkiem, ?e w ?testamencie” Urbi et Orbi Papie? podkre?la? godno?? osób starszych. W dodatku ostatnim tekstem Franciszka, który ukazuje si? w?a?nie publicznie, jest napisany 7 lutego wst?p do ksi??ki kard. Angelo Scoli, arcybiskupa seniora Mediolanu, zatytu?owanej ?W oczekiwaniu na nowy pocz?tek. Refleksje o staro?ci”.

Ksi??ka trafi?a do ksi?garń 24 kwietnia, a wi?c ju? po ?mierci Franciszka. Kolejny testament. A pisze w niej Ojciec ?wi?ty tak: ?Powiedzie? «stary» to nie znaczy «do wyrzucenia», jak czasem sk?ania nas do my?lenia zdegradowana kultura odrzucenia. Powiedzie? «stary» to znaczy powiedzie?: do?wiadczenie, m?dro??, rozeznanie, rozwaga, s?uchanie, powolno??… Warto?ci, których bardzo nam dzi? potrzeba!”

Wsparcie z drugiej linii

Te cechy, to do?wiadczenie, mog? – a tak?e powinny – osoby starsze wnosi? w ?ycie wspó?czesnych spo?eczeństw – przekonywa? Franciszek. By? mo?e zw?aszcza w dzisiejszych czasach. Na jednej z audiencji ogólnych w listopadzie 2021 roku Franciszek porówna? dziadków i babcie do ludzi ?z drugiej linii”, które jak stoj?cy nieco w cieniu ?wi?ty Józef, wspieraj? dzieci poprzez ma?e codzienne gesty ucz?c je, jak stawia? czo?o kryzysowi i go pokonywa?, zach?caj?c do modlitwy.

W przes?aniu na ?wiatowy Dzień Dziadków i Osób Starszych w 2022 roku Franciszek mówi?c o roli starszych, nawi?za? do Ewangelii wg ?w. Mateusza, w której Jezus mówi do Aposto?ów: ?Id?cie wi?c i nauczajcie wszystkie narody, udzielaj?c im chrztu w imi? Ojca i Syna, i Ducha ?wi?tego. Uczcie je zachowywa? wszystko, co wam przykaza?em” (28, 19-20).

?Ws?uchajcie si? w to dobrze: jakie jest nasze powo?anie dzi?,  w naszym wieku? Strze?enie korzeni, przekazywanie wiary m?odym i zaopiekowanie si? najmniejszymi. Nie zapominajcie o tym” – mówi? Papie? do dziadków i bab?.

I nie pozwala? im siedzie? bezczynnie na emeryturze. ?Nie wa?ne, ile masz lat, czy jeszcze pracujesz, czy ju? nie, czy zosta?e? sam, czy te? masz rodzin?, czy jeste? babci? lub dziadkiem od m?odszych lat czy te? troch? pó?niej, czy jeste? nadal samodzielny, czy te? potrzebujesz pomocy – poniewa? nie istnieje wiek emerytalny, je?li chodzi o zadanie g?oszenia Ewangelii, zadanie przekazywania tradycji wnukom. Trzeba wyruszy? w drog? i, przede wszystkim, wznie?? si? ponad swoje ograniczenia, aby podj?? co? nowego” – przekonywa? Franciszek.

Papie? przypomina? te? osobom starszym, ?e i on zosta? powo?any na Stolic? Piotrow? jako cz?owiek starszy. ?Ja te? mog? za?wiadczy?, ?e otrzyma?em wezwanie, by zosta? Biskupem Rzymu, kiedy osi?gn??em, ?e tak powiem, wiek emerytalny i wyobra?a?em sobie, ?e nie b?d? ju? móg? zrobi? zbyt wiele nowego. Pan jest zawsze blisko nas – zawsze – z nowymi zaproszeniami, z nowymi s?owami, ze Swym pocieszeniem, zawsze blisko nas. Wiecie, ?e Pan jest wieczny i nigdy nie udaje si? na emerytur?. Nigdy” – podkre?la?.

Dziadkowie to nie jest materia? do wyrzucenia!

Co wi?cej, Franciszek zach?ca? osoby starsze, aby mia?y marzenia. Aby marzy?y o lepszym, sprawiedliwszym, pokojowym ?wiecie dla swych wnuków. Aby realizowa? te marzenia zach?ca? do dialogu z m?odym pokoleniem.

Przekonywa?, ?e dla dziadków wa?n? cz??ci? ich powo?ania jest wspieranie dzieci w wychowaniu przez nich dzieci. ?Ucz? si? one si?y czu?o?ci i poszanowania dla s?abo?ci: to niezast?pione lekcje, które dziadkom ?atwiej udzieli? i zweryfikowa?. Dziadkowie ze swej strony ucz? si?, ?e czu?o?? i krucho?? to nie tylko oznaki schy?ku ?ycia: dla m?odych s? to etapy, które czyni? przysz?o?? ludzk?” – mówi? podczas audiencji ogólnej w maju 2022 roku.

I podobnie wzywa? Papie? m?odych, aby rozmawiali z dziadkami, mi?dzy innymi w sytuacjach wa?nych, wyj?tkowych w ?yciu, bo z m?dro?ci i do?wiadczenia dziadków mog? czerpa? jak ze skarbnicy.

Kiedy? powiedzia?, ?e nienawi?ci i z?o?ci wobec wojny nauczy? si? od swojego dziadka, który walczy? w Piave w 1914 r. ?Opowiedzia? mi dziadek o cierpieniach zwi?zanych z wojn?. Nie uczysz si? tego z ksi??ek ani w ?aden inny sposób, uczysz si? tego przekazuj?c to z dziadków na wnuki. I to jest nie do zast?pienia” – podkre?li? Papie?. – ?Przekazywanie do?wiadczeń ?yciowych od dziadków do wnuków. Dzi?, niestety, tak nie jest i uwa?a si?, ?e dziadkowie to materia? do wyrzucenia: nie! Oni s? ?yw? pami?ci? narodu, a m?odzie? i dzieci powinny s?ucha? swoich dziadków.“

W szaleńczym tempie naszych czasów starsi rozja?niaj? m?odym perspektywy

Podczas jednego ze spotkań w 2024 roku z osobami starszymi i wnukami Franciszek w?a?nie zach?ca? do takich mi?dzypokoleniowych relacji. I przypomnia? histori?, któr? us?ysza? od swojej babci. ?To od niej us?ysza?em histori? pewnej rodziny, w której dziadek, poniewa? nie jad? ju? dobrze przy stole i brudzi? si?, zosta? odes?any, aby jad? sam. I to nie by?a mi?a rzecz (…)!” – opowiada? Franciszek. - ?Potem jego wnuczek (…) przez kilka dni majstrowa? z m?otkiem i gwo?dziami, a kiedy tata zapyta? go, co robi, powiedzia?: «Buduj? dla ciebie stó?, ?eby? móg? je?? sam, kiedy si? zestarzejesz!»”.

To nauka, któr? Franciszek zaczerpn?? od swojej babci. To przes?anie, aby starsi nie byli wyrzucani poza margines, by?o jednym z podstawowych w nauczaniu Franciszka o staro?ci. Dlatego te? tak mocno wybrzmia?o w jego ostatnim or?dziu na Urbi et Orbi.

We wspomnianym wst?pie do ksi??ki kard. Angelo Scoli jeszcze raz to przypomina: ?Wiele razy mówi?em o tym, jak fundamentaln? rol? odgrywaj? dziadkowie w zrównowa?onym rozwoju m?odego pokolenia – a w ostatecznym rozrachunku w budowaniu bardziej pokojowego spo?eczeństwa. Ich przyk?ad, ich s?owo, ich m?dro?? mog? zaszczepi? m?odym d?ugofalow? perspektyw?, pami?? o przesz?o?ci i zakorzenienie w warto?ciach, które trwaj?. W szaleńczym tempie naszych spo?eczeństw, cz?sto opartych na tym, co ulotne, i na niezdrowym kulcie wygl?du, m?dro?? dziadków staje si? ?wiat?em, które rozja?nia niepewno?? i wskazuje kierunek wnukom, którzy z ich do?wiadczenia mog? czerpa? co? wi?cej ni? to, co oferuje codzienno??.”

Wa?ne jak si? starzejemy

Papie? nie ucieka? od tematu cierpienia i ?mierci zwi?zanego z wiekiem. Uwa?a? jednak, ?e i to mo?na przeku? w co? pozytywnego. Sam w testamencie napisa?, ?e swoje cierpienie ostatnich dni ofiarowa? w intencji pokoju na ?wiecie.

Zawsze podkre?la?, ?e ka?dy ból, ka?de cierpienie, nawet najdrobniejsze, niewidoczne dla innych, jest widziane przez Boga, a ?adna osoba samotna nie jest przez Niego pozostawiona.

?To prawda, starzejemy si? – ale to nie jest problem: problemem jest to, jak si? starzejemy. Czy prze?ywamy ten czas ?ycia jako ?ask?, a nie z gorycz?? Czy przyjmujemy ten czas (nawet d?ugi), w którym do?wiadczamy os?abienia si?, wi?kszego zm?czenia cia?a, refleksów, które nie s? ju? takie jak w m?odo?ci – z wdzi?czno?ci? i uznaniem? Je?li tak, to tak?e staro?? staje si? etapem ?ycia, który – jak naucza? Romano Guardini – mo?e by? naprawd? owocny i promieniowa? dobrem” – napisa? Franciszek we wst?pie do ksi??ki kard. Scoli.

I doda?: ??mier? nie jest końcem wszystkiego, lecz pocz?tkiem czego? nowego (...) poniewa? ?ycie wieczne, które kochaj?cy ju? tutaj na ziemi w codziennych zaj?ciach maj? przedsmak, to pocz?tek czego?, co nigdy si? nie skończy. I w?a?nie dlatego jest to pocz?tek ‘nowy’ – poniewa? b?dziemy ?yli czym?, czego jeszcze nigdy w pe?ni nie do?wiadczyli?my: wieczno?ci?”.