?Ut unum sint” – encyklika Jana Paw?a II bardzo aktualna
Christopher Wells - Watykan
?Ut unum sint”, prze?omowa encyklika papie?a ?w. Jana Paw?a II dotycz?ca ekumenizmu i Ko?cio?a katolickiego, obchodzi w tym roku trzydziestolecie - zosta?a podpisana 25 maja 1995 roku, w uroczysto?? Wniebowst?pienia Pańskiego.
Dwa p?uca Ko?cio?a
?Znaczenie encykliki ‘Ut unum sint’ polega na tym, ?e opiera si? ona na dekrecie Soboru Watykańskiego II o ekumenizmie, ‘Unitatis redintegratio’, i oficjalnie potwierdza zaanga?owanie Ko?cio?a katolickiego w ekumenizm” — mówi diakon Daniel Galadza, profesor Papieskiego Instytutu Wschodniego w Rzymie.
Diakon Galadza, cz?onek Ukraińskiego Ko?cio?a Greckokatolickiego, podkre?la aspekty UUS dotycz?ce Ko?cio?ów wschodnich, zw?aszcza u?ycie terminu ?Ko?cio?y siostrzane” w odniesieniu do Ko?cio?ów wschodnich nieb?d?cych w komunii z Rzymem oraz koncepcj? Ko?cio?a ?oddychaj?cego dwoma p?ucami”, czyli wszystkimi staro?ytnymi tradycjami Ko?cio?a, zarówno Wschodu, jak i Zachodu.
Dokument Jana Paw?a II, jak mówi Galadza, podkre?la pragnienie Chrystusa, ?aby wszyscy byli jedno”, od którego encyklika bierze swoj? nazw?.
Trzydzie?ci lat ?Ut unum sint”
Mimo ?e encyklika zosta?a napisana trzydzie?ci lat temu, jej cz??ci nadal maj? szczególne znaczenie dla Ko?cio?a dzisiaj. Jak zauwa?a diakon Galadza, encyklika wybiega?a w przysz?o??, do Roku Jubileuszowego 2000. Obecnie równie? obchodzimy jubileusz i, podobnie jak w 1995 roku, Patriarcha Ekumeniczny Bart?omiej I - wspomniany z imienia w encyklice - nadal przewodzi Ko?cio?owi prawos?awnemu jako ?pierwszy w?ród równych”.
Chocia? istnieje wiele aspektów, które nadal oczekuj? na porozumienie lub konsensus, diakon Galadza wskazuje na ?znacz?ce kroki” w tym kierunku w ostatnich dekadach, w tym przeprosiny papie?y wobec Ko?cio?ów prawos?awnych i zwrot relikwii Patriarchatowi Konstantynopolitańskiemu.
Coraz wi?cej znaków interkomunii
Profesor podkre?la równie? obecno?? patriarchów prawos?awnych lub oficjalnych delegacji na ró?nych uroczysto?ciach papieskich, co sta?o si? niemal rutyn?. Diakon Galadza mówi, ?e jest to ?wspania?a rzecz, prawdziwy znak, ?e ‘wszyscy mog? by? jedno’ jest niemal traktowane jako wspólne, codzienne wydarzenie w ?yciu Ko?cio?a”.
Od czasu publikacji ?Ut unum sint” pojawi?o si? równie? wiele dokumentów, w tym o?wiadczenia dotycz?ce Filioque (?acińskiego s?owa oznaczaj?cego ?i Syna”, dodanego do Credo Nicejskiego) i prymatu papieskiego; obiecuj?ce dialogi ekumeniczne; oraz post?py w kwestiach zwi?zanych z interkomuni? mi?dzy Ko?cio?ami.
Relacje z chrze?cijanami wschodnimi
Relacje z chrze?cijanami wschodnimi by?y ju? przedmiotem uwagi pontyfikatu papie?a Leona XIV, który jako jedno z pierwszych wa?nych wydarzeń zorganizowa? jubileuszow? audiencj? dla cz?onków Ko?cio?ów katolickich wschodnich.
Audiencja, zaplanowana jeszcze przed ?mierci? papie?a Franciszka, mog?a ?opatrzno?ciowo” si? odby? po wyborze papie?a Leona — zauwa?a Galadza. ?By?o to wyj?tkowe do?wiadczenie podkre?laj?ce znaczenie Ko?cio?ów wschodnich dla Ko?cio?a Rzymu jako znaku jedno?ci” — mówi diakon Galadza, który by? obecny na wydarzeniu.
Chocia? wydarzenie by?o przeznaczone g?ównie dla tych chrze?cijan wschodnich, którzy s? w jedno?ci z Rzymem, a papie? Leon nie mówi? bezpo?rednio o ekumenizmie, diakon Galadza stwierdza: ?za ka?dym razem, gdy papie? przemawia do Ko?cio?ów wschodnich, mo?na zrozumie?, ?e mówi do wszystkich, niezale?nie od tego, czy s? w jedno?ci z Rzymem, czy nie”.
Podkre?la, ?e Sobór Watykański II w ?Unitatis redintegratio” rozumie jedno?? ?jako prawdziw? jedno?? w Chrystusie”, a nie jako przej?cie jednego Ko?cio?a przez inny.
Diakon Galadza mówi, ?e wiele tematów poruszonych przez papie?a Leona w jego przemówieniu ?zwróci?oby uwag? Ko?cio?ów prawos?awnych i orientalnych”, zw?aszcza cytaty greckich ?wi?tych Izaaka z Niniwy i Symeona Nowego Teologa, a tak?e cytat z papie?a Leona XIII zakazuj?cy duchownym ?acińskim ?prozelityzmu” wobec wschodnich chrze?cijan.
Galadza zauwa?a równie? trosk? papie?a o chrze?cijan w Ziemi ?wi?tej i na Bliskim Wschodzie, Ukrainie, Tigraju w Afryce i innych obszarach konfliktu, gdzie chrze?cijanie s? g?ównie wschodni. ?Dlatego ka?de wezwanie do pokoju lub odniesienie si? do trudno?ci i cierpień chrze?cijan tam równie? rezonowa?oby z prawos?awnymi”.
Nadzieja na jedno??
Patrz?c w przysz?o??, trzydzie?ci lat po publikacji ?Ut unum sint”, diakon Galadza ponownie podkre?la potrzeb? jedno?ci. ?Jedno?? jest zawsze czym?, na co mamy nadziej?” — podkre?la, nawet je?li cz?sto wydaje si?, ?e zostanie osi?gni?ta dopiero w odleg?ej przysz?o?ci. Jednak zauwa?a, ?e nawet je?li jedno?? nie wydaje si? bliska, teraz ?nie jest tak odleg?a, jak mog?oby si? wydawa?”.
Znaki takie jak obecno?? Patriarchy Ekumenicznego na inauguracji pos?ugi Piotrowej papie?a Leona s? ?ju? znakiem tej jedno?ci, o któr? si? modlimy” — mówi, d???c do ?wspólnej jedno?ci w komunii pewnego dnia, je?li Bóg pozwoli, przy o?tarzu poprzez Eucharysti?”.
Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.
