杏MAP导航

Karol Darmoros

Sobór nie tylko przeciw arianizmowi

Powszechnie s?dzi si?, ?e sobór nicejski z 325 roku by? ?biczem” na Ariusza i jego zwolenników, zwo?anym przede wszystkim po to, by odrzuci? doktryn? ariańsk?, neguj?c? bosko?? Chrystusa i dogmat o Trójcy ?wi?tej. Ks. prof. Marcin Wysocki z Katedry Patrologii Greckiej i ?acińskiej KUL powo?uje si? na publikacje o. prof. Henryka Pietrasa z Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego, wskazuj?ce, ?e sobór by? planowany wcze?niej.

?Powodem mia?o by? 20-lecie panowania cesarza Konstantyna a by?o to ju? po roku 313 i edykcie mediolańskim, gdy Ko?ció? zaczyna? odgrywa? coraz wi?ksze znaczenie” – t?umaczy ks. prof. Marcin Wysocki. Wyk?adowca KUL dodaje, ?e cho? sobór ostatecznie zaj?? si? arianizmem, to jeszcze rok wcze?niej cesarz wysy?a? Hozjusza z Kordoby, by próbowa? za?agodzi? sytuacj?.

Spór ariański wszed? jednak g??boko w ?ycie spo?eczno-polityczne i w ?ycie Ko?cio?a. ?Ten podzia? na arian i ko?ció? ortodoksyjny by? powa?ny, zaj?to si? nim mo?na powiedzie? przy okazji, ale ze wzgl?du na znaczenie tej sprawy, to zdominowa?a ona sobór w Nicei i tak zosta?o to zapami?tane” – wyja?nia ks. prof. Wysocki.

Credo

Podstaw? wiary chrze?cijańskiej jest dzi? Credo nicejsko-konstantynopolitańskie. ?By?o ono wyra?nie antyariańskie” – podkre?la nasz rozmówca. Wyk?adowca KUL dodaje, ?e spór ariański by? bardzo zaciek?y. ?Tutaj by?a negowana podstawa wiary, ?e Chrystus nie jest wspó?istotny Ojcu” – t?umaczy ks. prof. Marcin Wysocki. Jak dodaje, mimo wszystko ?partia ariańska” by?a silna podczas soboru nicejskiego a uchwalenie credo by?o jedynie rozpocz?ciem procesu wprowadzania go w Ko?ciele. ?Nie wszyscy pod nie podlegali, nie wszyscy je zaakceptowali. Sam proces walki z arianizmem trwa? wiele kolejnych dziesi?cioleci” – przypomina patrolog z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Praktyczne problemy Ko?cio?a

Sobór nicejski by? równie? pierwszym tak wa?nym i tak licznym spotkaniem biskupów Ko?cio?a. ?St?d jest to pierwszy sobór ekumeniczny, po tych prawie 300 latach istnienia problemy nagromadzi?y si? w Ko?ciele. To mi?dzy innymi spór o dat? ?wi?towania Wielkanocy, ale te? wiele kwestii praktycznych – jak np. wa?no?ci chrztu, przyjmowania do stanu duchownego czy tych, którzy zdradzili wiar? podczas prze?ladowań. Te decyzje musia?y zosta? podj?te i zosta?y podj?te” – podkre?la ks. prof. Marcin Wysocki.

Rola w?adzy ?wieckiej

Sobór by? te? istotnym momentem w relacji Ko?cio?a z w?adz? ?wieck?. ?To cesarz Konstantyn go zwo?a?, wyznacza? przewodnicz?cych i przewodzi? cz??ci obrad” – mówi ks. prof. Wysocki i zauwa?a, ?e tradycja ‘sojuszu tronu z o?tarzem’, szczególnie silna na Wschodzie, ma swoje korzenie w?a?nie w tym soborze. Jak przypomina, cho? Konstantyn sam ochrzci? si? dopiero na ?o?u ?mierci, to ju? wcze?niej wykorzystywa? chrze?cijaństwo do wzmacniania swojej pozycji. ?Da? chrze?cijaństwu uznanie, ale nie uzna? go za religi? panuj?c?, bo zrobi? to dopiero Teodozjusz w 380 roku” – mówi ekspert.

W drodze do Nicei – znak jedno?ci Ko?cio?a

Papie? Leon XIV zapowiedzia? przygotowania do wizyty w dawnej Nicei, dzi? tureckim Izniku, z okazji 1700-lecia soboru. Wed?ug ks. prof. Marcina Wysockiego, taka papieska podró? by?aby nie tylko gestem upami?tnienia, ale tak?e znakiem jedno?ci i ekumenicznego ducha, który by? obecny mimo ograniczeń tamtej epoki.

?Papieska wizyta w Nicei by?aby znakiem tego, co ten sobór ze sob? niesie – próby pojednania. By?a to oczywi?cie próba pojednania w wykonaniu prawnym, ostrym, a nie pojednaniu rzeczywistym, mi?dzychrze?cijańskim. Jednak by? to sobór gromadz?cy biskupów z ró?nych stron, by? to sobór ekumeniczny, dlatego to przes?anie ekumeniczne, przes?anie jedno?ci Ko?cio?a jest bardzo silne” – zaznacza rozmówca Vatican News.

Ks. prof. Marcin Wysocki podkre?la równie?, ?e wa?nym dziedzictwem soboru nicejskiego jest wymiar doktrynalny i ortodoksyjny. ?Dzi? te herezje nie s? tak widoczne jak w czasach dawniejszych, ale to nie znaczy, ?e ich nie ma. Trzeba równie? dzi? dba? o doktryn? o jej czysto??, pojawia si? bardzo wiele b??dów, które tkwi? w my?leniu o Bogu i Ko?ciele. To jest to, na co zwracali uwag? Papie?e Benedykt XVI i Franciszek, ?e dzi? obecne s? – mo?e w innej postaci – ruchy gnostyckie i inne, w których taki sposób my?lenia jest obecny” – argumentuje wyk?adowca KUL.

W ocenie ks. prof. Marcina Wysockiego jasne formu?owanie doktryny jest dzi? potrzebne ca?emu Ko?cio?owi.