杏MAP导航

Svitlana Dukhovych – Watykan

?Kiedy ?yje si? w trudnych warunkach, nadzieja jest bardzo wa?na” - mówi abp Borys Gudziak, arcybiskup metropolita Filadelfii.  W rozmowie z watykańskimi mediami opowiada o tym, jak Ko?ció? ukraiński, pomimo ca?ego horroru wojny, pomaga ludziom piel?gnowa? cnot? nadziei. ?Nasza nadzieja nie jest nadziej? na sukces lub zwyci?stwo, poniewa? nie mo?emy ich zagwarantowa?. Nie jest te? optymizmem. Optymizm mówi, ?e wszystko b?dzie dobrze. By? mo?e tak, ?yczymy sobie tego. Ale nadzieja oznacza: zachowam swoj? godno??, pomimo trudno?ci lub pora?ek, poniewa? g?ówn? pora?k? w naszym ?yciu jest ?mier?” – wyja?nia.

Wobec tragedii na uniwersytecie

Od pocz?tku rosyjskiej inwazji abp Gudziak odwiedzi? Ukrain? ju? jedena?cie razy i widzia? wiele zniszczeń, cierpienia i bólu, dotykaj?cych niemal ka?d? rodzin? i ka?d? grup? spo?eczn?. W tym tak?e spo?eczno?? Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie, którego jest rektorem. Cierpi ona z powodu ?a?oby po wielu by?ych studentach lub krewnych studentów i profesorów, którzy polegli na froncie. Niedawno wstrz?sn??o ni? kolejne tragiczne i brutalne wydarzenie: w?ród siedmiu osób zabitych w rosyjskim ataku rakietowym we Lwowie 4 wrze?nia znalaz?a si? Daria, studentka drugiego roku. Wraz z ni? ?ycie straci?a jej matka, 21-letnia starsza siostra Yaryna i m?odsza siostra Emilia. Jedynym ocala?ym jest jej ojciec, który zosta? powa?nie ranny.

Ponad ranami historii

?Cz?owiek mo?e nie?? swój krzy? i stawia? czo?a wszystkim wyzwaniom, jakie napotyka. Mamy godno?? dzieci Bo?ych. Jezus zaprasza nas do zanurzenia stóp w rzece Jordan, nad któr? s?yszymy s?owa: ?Ty? jest mój Syn umi?owany, w Tobie mam upodobanie”. (por. ?k 3, 22). W Chrystusie stajemy si? synami i córkami Ojca – mówi metropolita – ?ycie Ko?cio?a, ?ycie chrze?cijańskie, sakramenty, komunia wzmacniaj? t? to?samo?? i wzmacnia t? bardzo wa?n? prawd?, która daje nadziej?”.

Ukraiński Ko?ció? Greckokatolicki piel?gnuje t? nadziej?, pomagaj?c ludziom stan?? na nogi i towarzysz?c swoim wiernym, gdziekolwiek si? znajduj?. ?W tym roku – wspomina abp Gudziak – obchodzimy 140-lecie istnienia ukraińskiej wspólnoty katolickiej w Stanach Zjednoczonych. Na przestrzeni tych lat ludzie, którzy wyemigrowali, do?wiadczali traumy ekonomicznej i socjologicznej, wojen, przemocy. W tym czasie Ko?ció? by? miejscem i rodzin?, w której cz?owiek do?wiadcza? przemienienia, przechodz?c, jak podczas Wielkanocy, ze ?mierci do ?ycia, przyjmuj?c sakramenty i odnajduj?c wsparcie we wspólnocie”.

Miejsce nadziei

Greckokatolicki metropolita Filadelfii do?wiadczy? tego wsparcia we w?asnej rodzinie. Jego rodzice przybyli do stanu Nowy Jork z zachodniej Ukrainy na pocz?tku lat pi??dziesi?tych. ?Po sze?ciu latach wojny i pi?ciu latach bycia uchod?cami w Europie Zachodniej, przybyli do Stanów Zjednoczonych bez niczego, ale mieli wiar?, mieli wspólnot? ko?cieln? i byli w stanie kszta?ci? si?, pracowa?, za?o?y? rodzin? i sta? si? wspó?twórcami nie tylko ?ycia ukraińsko-amerykańskiego, ale ogólnie: amerykańskiego. Ko?ció? tworzy przestrzeń wsparcia, która daje nadziej?. Tak by?o 140 lat temu i takie jest równie? nasze dzisiejsze powo?anie” – podkre?la hierarcha.

Nie oddamy wolno?ci

Wracaj?c do trudnego ?ycia milionów Ukraińców, którzy ka?dego dnia na ró?ne sposoby próbuj? oprze? si? zniszczeniu ich kraju, metropolita szuka przyczyn tego niez?omnego oporu: ?Ludzie nie chc? rezygnowa? ze swojej godno?ci, wolno?ci, mo?liwo?ci ?ycia po swojemu, modlenia si? we w?asnym ko?ciele, u?ywania w?asnego j?zyka, rozwijania w?asnej spo?eczno?ci. Wszystkie te elementy s? darem od Boga. Jest to pozytywne przywi?zanie do to?samo?ci otrzymanej od Boga – wyja?nia – Ale jest te? bardzo jasny pogl?d, ?e rosyjska okupacja przynosi ?mier?. W XX wieku zgin??o 15 milionów mieszkańców ziem ukraińskich. W?ród nich, oprócz samych Ukraińców, byli ?ydzi, Polacy, Rosjanie i inni”.

Uchwyci? si? ?aski po?ród koszmaru

Odnosz?c si? do ostatnich wydarzeń, abp Gudziak przypomina dramatyczne scenariusze, które rozegra?y si? na terytoriach wyzwolonych spod okupacji agresora: ?Znaleziono tam masowe groby, dowody zbrodni przeciwko ludzko?ci, zbrodni wojennych” – mówi.  Odnosi si? równie? do dzia?ań prawniczki i dzia?aczki na rzecz praw cz?owieka Oleksandry Matviychuk, za?o?ycielki Centrum Swobód Obywatelskich na Ukrainie, która zaanga?owa?a si? w dokumentowanie krzywd wyrz?dzonych w jej kraju przez tocz?cy si? konflikt, za co w 2022 roku otrzyma?a Pokojow? Nagrod? Nobla. Wraz ze swoim zespo?em Matviychuk zarejestrowa?a ponad 50 tysi?cy zbrodni pope?nionych przez rosyjskie si?y okupacyjne.

?Dla ludzi jest jasne, ?e je?li nie b?dziemy si? teraz broni? to pó?niej dojdzie do eksterminacji – mówi metropolita – Je?li nast?pi dalsza okupacja, wszyscy m??czy?ni zostan? wcieleni do armii rosyjskiej i b?d? musieli wspiera? re?im. Wielu mówi: cierpimy ju? od 300 lat i nawet teraz jeste?my gotowi po?wi?ci? nasze ?ycie, aby nasze dzieci i wnuki nie musia?y ju? cierpie?. Nie jest ?atwo zrozumie? to wszystko, nie b?d?c w Ukrainie. Od lutego 2022 roku by?em tam jedena?cie razy i kieruj? zaproszenie do wszystkich ludzi dobrej woli: je?li mo?ecie, jed?cie do Ukrainy. Jest to jedno z epicentrów globalnych zmian, gdzie trwa nadzieja w wieczno?ci, poniewa? je?li wierzymy w wieczno??, inaczej postrzegamy ?mier?. Nasza koncepcja ?mierci determinuje sposób, w jaki ?yjemy. Wiele osób zastanawia si? nad tymi sprawami, wiele osób bardzo ?wiadomie i otwarcie pod??a za tymi warto?ciami i pomimo wszystkich trudno?ci trwa przy nich. W pewnym sensie jest to co? nadprzyrodzonego, bez ?aski nie da si? tego osi?gn??. Mo?liwe jest przyj?cie ?aski nawet w tej brutalnej, gwa?townej i tragicznej sytuacji”.