Polska aposto?ka ludzi pracy bli?ej beatyfikacji
Bogumi?a Czemko SCM – Polska
Aniela Godecka przysz?a na ?wiat 13 wrze?nia 1861 w miejscowo?ci Korczewa w Rosji, blisko Tweru. Pochodzi?a z polskiej rodziny szlacheckiej, by?a najstarsz? córk? lekarza powiatowego Jana Godeckiego i Natalii Kunegundy Bachtysto. W 1882 ukończy?a ?eńsk? wy?sz? szko?? pedagogiczn? – Instytut Miko?ajewski w Moskwie. Podj??a prac? jako prywatna nauczycielka w polskich domach na terenach obecnej Bia?orusi (wówczas by?y to ziemie polskie pod zaborem rosyjskim). Od 1885 uczy?a dzieci w Wilnie. Tam zetkn??a si? ze ?rodowiskiem socjalistów wokó? Józefa Pi?sudskiego, co doprowadzi?o j? do kryzysu wiary.
Prze?omem w ?yciu Anieli Godeckiej by?a spowied? u ks. Jana ?aboka w Wilnie w 1886 roku. Postanowi?a wówczas odda? swe ?ycie Bogu. W 1887 wst?pi?a do Zgromadzenia Córek Najczystszego Serca Naj?wi?tszej Maryi Panny (sercanki) i jako bezhabitowa siostra zakonna nadal pracowa?a w zawodzie nauczycielki. Za?o?yciel sióstr sercanek, o. Honorat Ko?miński OFMCap, w 1888 zaprosi? j? na rekolekcje do Zakroczymia. Zaproponowa? jej wówczas za?o?enie nowego zgromadzenia zakonnego dla robotnic fabrycznych. Po ci??kiej walce duchowej, ostatecznie zgodzi?a si? na to, odczytuj?c w ten sposób wol? Bo??.
W dniu 4 pa?dziernika 1888 Aniela Godecka sta?a si? pierwsz? nowicjuszk?, a zarazem wspó?za?o?ycielk? Zgromadzenia Ma?ych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi. By?o to zgromadzenie bezhabitowe, które mia?o otoczy? duchow? i materialn? opiek? robotnice fabryczne i ich rodziny. Okaza?o si?, ?e dzie?o to stanowi?o odpowied? na pal?cy problem w ówczesnej epoce rewolucji przemys?owej. Do Matki Anieli Ró?y bardzo szybko przy??cza?y si? coraz to nowe siostry. Pierwsze domy powsta?y w Warszawie. Wkrótce sie? wspólnot zakonnych obj??a najwi?ksze okr?gi przemys?owe na ziemiach polskich, a tak?e ?otewskich, litewskich i rosyjskich. Matka Godecka z wielkim oddaniem s?u?y?a siostrom i swoim ukochanym podopiecznym – robotnicom. Stworzy?a nie tylko struktury zakonne, ale nade wszystko wytyczy?a kierunki pracy sióstr, co powoli przyczynia?o si? do poprawy sytuacji ludu robotniczego.
S?uga Bo?a zmar?a 13 pa?dziernika 1937 w Cz?stochowie. Podczas pogrzebu otrzyma?a po?miertnie przyznany Z?oty Krzy? Zas?ugi za jej wybitn? dzia?alno?? spo?eczn?. By? to ho?d dla matki ludzi pracy.
Znaczenie S?ugi Bo?ej Anieli Ró?y Godeckiej dla Ko?cio?a i spo?eczeństwa jej czasów
Matka Aniela Ró?a Godecka swoim ?yciem i dzia?alno?ci? doskonale wpisa?a si? w potrzeby Ko?cio?a i spo?eczeństwa swoich czasów. Prze?om XIX i XX wieku to epoka rewolucji przemys?owej, gwa?towny rozwój miast i powstanie nowej grupy spo?ecznej – robotników. S?uga Bo?a poprzez ?ywy kontakt z robotnicami poznawa?a ich potrzeby i umia?a reagowa?. Mog?a to realizowa? dzi?ki siostrom z za?o?onego przez ni? Zgromadzenia Ma?ych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi.
Szeroko zakrojona dzia?alno?? rozwija?a si? w dwóch kierunkach: duchowo-formacyjnym i socjalno-bytowym. Od strony duchowo-formacyjnej polega?o to na katechezie doros?ych, m?odzie?y i dzieci, a tak?e kszta?towaniu chrze?cijańskiego systemu warto?ci. W kwestii socjalno-bytowej pos?uga Zgromadzenia obejmowa?a cztery g?ówne obszary:
- zapewnienie godziwych warunków ?yciowych i przeciwdzia?anie bezrobociu (s?u?y?y temu domowe kasy oszcz?dno?ciowe dla robotnic, pracownie o ró?nym profilu dzia?alno?ci zawodowej, mieszkania dla robotnic, internaty, bursy dla m?odzie?y przygotowuj?cej si? do zawodu)
- przeciwdzia?anie marginalizacji i wykluczeniu spo?ecznemu (m.in. schroniska, sierocińce, przytu?ki dla osób chorych i bezrobotnych, tanie kuchnie i jad?odajnie)
- dzia?alno?? o?wiatowo-wychowawcza (kursy dokszta?caj?ce dla doros?ych, szko?y i kursy zawodowe, ?wietlice, przedszkola, animacja ruchów i wspólnot religijno-patriotycznych)
- opieka zdrowotna (opieka d?ugoterminowa nad robotnicami w przytu?kach, dora?na pomoc medyczna w domach, praca w szpitalach).
Aniela Ró?a Godecka, cho? nie by?a teologiem, stworzy?a przy tym oryginalnie uj?t? teologi? pracy i ca?ej ziemskiej rzeczywisto?ci ?rodowiska robotników. Bazuj?c na tradycji franciszkańskiej, wskaza?a na prac? jako ?rodek w?asnego u?wi?cenia i metod? apostolstwa. Praca ju? nie tylko mia?a wymiar ascetyczny, ale tak?e ewangelizacyjny. Duchowo?? pracy zaszczepia?a swoim siostrom, z których wi?kszo?? rekrutowa?a si? spo?ród robotnic. Siostry natomiast nios?y j? dalej do powierzonych sobie robotnic. Wnikanie w to ?rodowisko u?atwia?a te? bezhabitowa forma ?ycia. Pozwala?o to na oryginalnie prowadzone duszpasterstwo ludzi pracy.
Na prze?omie XIX i XX wieku taka dzia?alno?? na terenach zaboru rosyjskiego i w Cesarstwie Rosyjskim, a tak?e w niepodleg?ej Polsce po I wojnie ?wiatowej, stanowi?a ca?kowit? nowo??. Owszem, szybko rozwija?y si? tam ruchy socjalistyczne, które g?osi?y popraw? bytu robotników na drodze rewolucji. Równie? duchowieństwo polskie odnosi?o si? z du?? nieufno?ci? do duszpasterstwa w?ród robotników, gdy? kojarzono to w?a?nie z ideami socjalizmu. Tylko nieliczni biskupi i kap?ani rozumieli te potrzeby i wychodzili im naprzeciw.
Zgromadzenie Ma?ych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi powsta?o w 1888, a wi?c na 3 lata przed encyklik? Leona XIII Rerum novarum. S?uga Bo?a ju? w pierwszych Konstytucjach (1888) pisa?a, ?e siostry maj? przenika? ?rodowisko jako ?robotnice Bo?e”. By?y to aposto?ki pracy w?ród ludzi pracy. Dlatego te? Aniel? Ró?? Godeck? nazywano matk? ludzi pracy.
Znaczenie i przes?anie S?ugi Bo?ej Anieli Ró?y Godeckiej dla Ko?cio?a i spo?eczeństwa czasów wspó?czesnych
Aniela Ró?a Godecka z ca?kowitym oddaniem s?u?y?a ludziom pracy. W ca?ej dzia?alno?ci S?ugi Bo?ej dostrzegamy niezwyk?? umiej?tno?? odczytywania znaków czasu i nowoczesno?? podejmowanych rozwi?zań. By?a dyspozycyjna wobec otaczaj?cej j? rzeczywisto?ci, otwarta na nowe wyzwania i m??na. Nieustannie czuwa?a, by dochowa? wierno?ci woli Bo?ej. Proces jej dojrzewania w wierze jest drog? zmagań z w?asnymi s?abo?ciami i z przeszkodami zewn?trznymi. Na tej drodze wykazywa?a codziennie na nowo ca?kowit? ufno?? wobec Boga.
Wspó?cze?nie nie przestaje by? aktualne jej przes?anie, zw?aszcza za? duchowo?? pracy. Zadziwia wr?cz, jak ?wietnie koresponduj? my?li S?ugi Bo?ej z tre?ciami encykliki Jana Paw?a II Laborem exercens, szczególnie punkty 24-27. Praca to przecie? nie tylko estetyczne dobro, nie towar, który ma przynosi? jak najwy?sze zyski w jak najkrótszym czasie. St?d tak wa?ny by? dla niej sposób postrzegania i wykonywania pracy. Aniela Ró?a Godecka chcia?a, by siostry jako aposto?ki pracy nios?y ?ewangeli? pracy” i przyczynia?y si? do humanizacji ?wiata pracy. Jest to wci?? ogromne pole do ewangelizacji.
S?uga Bo?a zostawi?a konkretne wskazówki dla osób zatrudnionych w pracy najemnej, na stanowiskach kierowniczych, jak te? dla bezrobotnych. Osoby pracuj?ce zmagaj? si? z nieustann? konkurencj?, co bywa powodem negatywnych zachowań. Przes?anie Anieli Ró?y Godeckiej odwo?uje si? do poszanowania w?asnej godno?ci, jak te? godno?ci wykonywanej pracy. Postawa ta ma by? tak?e przenoszona do ?rodowiska rodzinnego i lokalnej spo?eczno?ci. Sprzyja temu zaanga?owanie w ró?nego rodzaju stowarzyszeniach i organizacjach, maj?cych na celu osobist? formacj?. Odno?nie osób na stanowiskach kierowniczych przes?anie S?ugi Bo?ej odnosi si? do poszanowania podmiotowo?ci pracowników, jak te? do troski o w?asny rozwój duchowy i intelektualny. Aniela Ró?a Godecka wiele uwagi po?wi?ca?a osobom bezrobotnym. Chodzi?o jej o pomoc w szybkiej zmianie kwalifikacji, by uzyska? na nowo prac?, a co za tym idzie – kszta?towanie postaw przedsi?biorczych.
Przyk?ad ?ycia i wskazówki, pozostawione przez S?ug? Bo??, maj? ogromne znaczenie w obecnych czasach. Coraz g?o?niej bowiem rozlega si? wo?anie o cz?owieka i jego dusz?. Wobec absolutyzacji techniki i zysku zanika zachwyt wytworami pracy ludzkiej. Ponadto proces globalizacji niesie ze sob? wiele zagro?eń. Niektóre regiony ?wiata zyskuj? wiele miejsc pracy, ale poci?ga to za sob? wyzysk si?y roboczej z najubo?szych krajów. W tym samym czasie bogate regiony ?wiata, w tym tak?e Europa, do?wiadczaj? bezrobocia i masowego odp?ywu osób w wieku produkcyjnym. Niesie to za sob? tak?e ogromn? anonimowo??, cho? pozornie zbli?a ku sobie ludzi na odleg?ych kontynentach.
Dla S?ugi Bo?ej to w?a?nie konkretny cz?owiek z jego problemami by? wyznacznikiem dzia?ania i niesienia pomocy. Wszystko po to, by w miar? mo?liwo?ci zaradzi? potrzebom, ale nade wszystko by prowadzi? do autentycznego spotkania z Bogiem. Tylko dzi?ki ?ywej relacji z Nim, mo?na stawa? si? czytelnym ?wiadkiem Chrystusa we w?asnym ?rodowisku. Dzi? potrzeba wspó?czesnemu ?wiatu ?wiadków, którzy b?d? w?asnym ?yciem g?osili ?ewangeli? pracy”, a tego w?a?nie uczy?a Aniela Ró?a Godecka.
Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.