USA: 24 lipca ekumeniczny dzień ?a?oby i modlitwy za Hagia Sophia

Prezydent Erdogan nadzoruje stan prac przygotowuj?cych do przemiany bazyliki w meczet

碍辞?肠颈ó?

USA: 24 lipca ekumeniczny dzień ?a?oby i modlitwy za Hagia Sophia

Amerykańscy katolicy i prawos?awni wspólnie b?d? obchodzi? przysz?y pi?tek jako dzień ?a?oby. Tego dnia, decyzj? prezydenta Turcji Recepa Erdo?ana, staro?ytna bazylika chrze?cijańska Hagia Sophia w Stambule zostanie przekszta?cona w meczet. Episkopat Stanów Zjednoczonych przy??czy? si? do inicjatywy amerykańskich diecezji Greckiego Ko?cio?a Prawos?awnego, które zaapelowa?y, by 24 lipca modli? si? w intencji Hagia Sophia, aby ?ponownie sta?a si? ona miejscem modlitwy i refleksji dla wszystkich narodów”.

?ukasz So?niak SJ – Watykan

Zdaniem prawos?awnych hierarchów decyzja tureckich w?adz jest pogwa?ceniem wszelkich standardów religijnej harmonii i wzajemnego szacunku. Wezwali wszystkie Ko?cio?y chrze?cijańskie do bicia tego dnia w dzwony na znak ?a?oby oraz do obni?enia flag do po?owy masztów.

Oburzenie wzbudzi? te? gest prezydenta Erdo?ana, który na pi?tkow? ceremoni? zaprosi? Papie?a Franciszka. Fakt wystosowania takiego zaproszenia potwierdzi? rzecznik tureckiego prezydenta Ibrahim Kalin na antenie CNN.

Niepokoj? równie? przygotowania, które trwaj? w bazylice. Ustawiono rusztowania i rozpocz??y si? prace maj?ce na celu przykrycie chrze?cijańskich wizerunków ods?oni?tych po upadku imperium osmańskiego i przekszta?ceniu Hagia Sophia w muzeum. Wed?ug ekspertów istniej? obawy, ?e cenne mozaiki Maryi Theotokos i Archanio?a Gabriela mog? ulec uszkodzeniu.
?
Równie niepokoj?ca jest wymowa samej daty wybranej przez tureckie w?adze na t? uroczysto??. 24 lipca to rocznica tzw. traktatu z Lozanny, podpisanego w 1923 r., po kl?sce imperium osmańskiego w I wojnie ?wiatowej. Traktat ustanawia? granice wspó?czesnego państwa tureckiego i zawiera? wyra?n? ochron? mniejszo?ci chrze?cijańskich. ?Wybranie tej daty na inauguracj? meczetu w Hagia Sophia jest znakiem, ?e Recep Erdo?an uwa?a traktat z Lozanny za co?, co powinno zosta? uchylone” – powiedzia?a dr Dr Elizabeth Prodromou, z uniwersytetu Tufts. Jej zdaniem jest to tak?e sygna? dla sojuszników z NATO, ?e nie jest on zainteresowany kontynuacj? traktatów, której maj? zapewni? stabilno?? i porz?dek w regionie.

Przewodnicz?cy Episkopatu USA abp José Gomez zaznaczy?, ?e Hagia Sophia by?a znakiem dobrej woli i pokojowego wspó?istnienia chrze?cijan i muzu?manów oraz wyrazem t?sknoty ludzko?ci za jedno?ci? i mi?o?ci?. Zdaniem Edwarda Clancyego, dyrektora papieskiego stowarzyszenia Pomoc Ko?cio?owi w Potrzebie w USA utrata takiego symbolu wzajemnego pokoju i szacunku b?dzie mia?a nieprzewidywalne, ale powa?ne konsekwencje. Uwa?a on, ?e przekszta?cenie Hagia Sophia w meczet jest te? policzkiem dla wszystkich chrze?cijan na Bliskim Wschodzie, którzy byli prze?ladowani przez ISIS i inne grupy d?ihadystów.

Decyzji tureckich w?adz sprzeciwia si? tak?e wielu muzu?manów. Wed?ug pisarzy Nazif Ay, Mehmeta Ali Öza i Yusufa Dülgera, przemiana chrze?cijańskiego symbolu w meczet ?urazi niemuzu?manów, wzbudzi islamofobi? i nienawi?? do islamu”.

Hagia Sophia zosta?a zbudowana w 537 roku za panowania cesarza bizantyjskiego Justyniana I jako katedra patriarchatu Konstantynopola. Po zdobyciu miasta przez Osmanów w 1453 r., bazylika zosta?a przekszta?cona w meczet. Za ich panowania dodano minarety, a mozaiki chrze?cijańskie zosta?y przykryte.

W 1934 roku, pod rz?dami ?wieckich w?adz tureckich, meczet zosta? przekszta?cony w muzeum. Odkryto niektóre mozaiki, w tym wizerunki Chrystusa, Matki Bo?ej i Jana Chrzciciela. W 1985 roku meczet zosta? wpisany na list? ?wiatowego dziedzictwa UNESCO.

Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.

Tematy