杏MAP导航

Аляксандр Амяльчэня - Vatican News

Дантэ Ал?г'еры глыбока перажыва? за будучыню Касцёла, з як?м на працягу жыцця ? ? сваёй творчасц? ме? складаныя аднос?ны. Адз?н эп?зод звязвае “Боскага паэта” з пакручастай г?сторыяй аднаго асабл?вага, вельм? складанага канклаву.

Вясной 1314 года кардыналы сабрал?ся ? французск?м гарадку Карпентрас для выбару пераемн?ка Папы Кл?мента V, арцыб?скупа Бардо, як? перанёс папскую стал?цу з Рыма ? Ав?ньён. Дантэ вырашы? звярнуцца да ?тальянск?х кардынала?, выказа?шы ?м свае меркаванн? ? л?сце, вядомым як “Эп?стала XI”, якая да сёння выкл?кае шмат пытання? у даследчыка? з прычыны сваёй складанасц? ? багацця алюз?й.

Грамадзянская ? касцельная страсць у Дантэ глыбока перамяшаныя, злучаныя

"Грамадзянская ? касцельная страсць у Дантэ глыбока перамяшаныя, злучаныя", - тлумачыць Джан Лука Патэста, г?сторык хрысц?янства Катал?цкага ?н?верс?тэта М?лана, як? ? 2021 годзе, з нагоды 700-годдзя смерц? Дантэ, выда? новае крытычнае выданне л?ста з падрабязным каментарыем: "Дантэ на Канклаве. Л?ст да кардынала?" (М?лан, Vita e Pensiero, 2021). Навуковец дадае: "У Дантэ яшчэ был? звестк? з першых рук пра тое, як праходз?? папярэдн? канкла? у 1305 годзе, ? цяпер ён хаце? абсалютна пазбегнуць руху ? тым жа к?рунку".

“Эп?стала XI” пачынаецца цытатай з кн?г? Плач Ерам?? (1,1): "Quomodo sola sedet civitas plena populo, facta est quasi vidua domina gentium!" ("Як адз?нока ста?ць горад, по?ны людзей, ста?ся быццам удава, уладарка народа?!"). Енк, як? аднос?цца да ?ерусал?ма, метафарычна станов?цца суровым абв?навачваннем с?туацы? ? Рыме пачатку XIV стагоддзя, адсутнасц? адз?нства сярод кардынала?, што прывяло на канклаве ? Перуджы 1304-5 гадо? да выбару гасконца Бертрана дэ Гота ? пачатку "ав?ньёнскага палону" – с?туацы?, якая цяпер, на канклаве 1314 года, магла працягнуцца.

Мэта вельм? ясная: вярнуць папскую стал?цу ? Рым

Ал?г'еры, як можна прачытаць у заключнай частцы, хоча, каб кардыналы змагал?ся разам "pro sponsa Christi, pro sede sponse, que Roma est, pro Ytalia nostra et, ut plenius dicam, pro tota civitate peregrinante in terris" ("за Нявесту Хрыста, за стал?цу Нявесты, якой з'я?ляецца Рым, за нашу ?тал?ю ?, кажучы шырэй, за ?весь горад, як? вандруе па зямл?").

Патэста тлумачыць: "Мэта вельм? ясная: вярнуць папскую стал?цу ? Рым, бо гэта горад, боск?м чынам абраны праз пакутн?цтва Пятра ? смерць Па?ла, з'я?ляецца найбольш прыдатнай стал?цай".

"Мне здаецца в?давочным, што гало?ным адрасатам л?ста бы? кардынал Напалеонэ Арс?н?", - адзначае г?сторык. "Дантэ звяртаецца да яго на?прост, выкарысто?ваючы лац?нск? зварот 'Urse' ('Мядзведзь'), што з'я?ляецца алюз?яй на яго прозв?шча. Праз гэты зварот паэт папракае кардынала за рашэнне, прынятае на канклаве 1305 года, якое прывяло да выбрання Кл?мента V."

Друг? кардынал, якога Дантэ ?казвае, пазначаны мянушкай Трастэверына. Г?потэза, падтрыманая Джан Лукам Патэстам, заключаецца ? тым, што гэта бы? памерлы кардынал Матэа Роса Арс?н?, кузен Напалеонэ, як? бы? яго вял?к?м прац??н?кам на канклаве. Прадметам спрэчк? был? кардыналы Джакама ? П'етра Калона, як?х Бан?фацый VIII пазбав?? ?х знака? годнасц?. Напалеонэ хаце? ?х вяртання, Матэа Роса, у згодзе з памерлым Папам, – не. Гэтае разыходжанне паспрыяла выбару Кл?мента V, як?, аднак, вярну? Калона?.

Л?ст дайшо? да нас дзякуючы адз?наму, але знакам?таму кодэксу. У нас ёсць тольк? адз?н сведка – рукап?с “Pluteo 29.8” з б?бл?ятэк? Медычы Ла?рэнцыяна ? Фларэнцы?, традыцыйна вядомы як “Ла?рэнцыянск? збор Джаван? Бакача”, як?, як вядома, бы? вял?к?м прых?льн?кам Дантэ ? вырашальна спрычын??ся да захавання яго твора?. Латынь паэта здаецца складанай ? з цягам часу зведала шмат правак, часта абумо?леных больш складанасцю ? незразумеласцю некаторых уры?ка?, чым сапра?днай ф?лалаг?чнай неабходнасцю.

Дантэ – гэта свецк? чалавек, як? мае мужнасць шчырасц? адносна Касцёла

Чытанне сёння “Эп?сталы XI” Дантэ гаворыць нам нешта большае пра яго асобу, на якую часта глядзяць тольк? як на "Боскага паэта". Тут Дантэ па?стае, сцвярджае Патэста, як "свецк? чалавек, як? мае мужнасць шчырасц?, выступ?ць асаб?ста ? сказаць тое, што неабходна сказаць кардыналам у момант, кал? яны робяць выбар, як? нясе вел?зарную адказнасць за будучы лёс Касцёла". Даследчык заключае: "Тое, што паходз?ць ад Дантэ, – гэта закл?к думаць глабальна пра лёс Касцёла".

Публ?кацыя Э?джэн?а Мурал? з ?тальянскай рэдакцы? “Vatican News” асвятляе малавядомы эп?зод з жыцця Дантэ, як? раскрывае яго як чалавека, глыбока заклапочанага лёсам Касцёла ? Рыма ? час "ав?ньёнскага палону" пачатку XIV стагоддзя.

Гэтая г?старычная паралель асабл?ва актуальная сёння, кал? кардыналы зно? зб?раюцца ? Ватыкане для выбару новага Папы, нагадваючы нам пра адвечную важнасць адз?нства ? Касцёле ? адказнасц? тых, хто прымае ?дзел у вызначэнн? яго будучын?.