Liturgiya oxunu?lar?: 23 MART. B?yük Orucun III R?bb günü
“Ba?ban?n sur?ti biz? iman g?tirm?k üçün vaxt ver?n Allah?n m?rh?m?tin? i?ar? edir. Allah s?birlidir, biz? d?yi?m?k v? yax??l?q etm?y? ba?lamaq imkan?n? verir. Bununla bel?, a?ac?n meyv? g?tirm?sini gözl?y?rk?n veril?n möhl?t iman g?tirm?yin t?xir?sal?nmazl???ndan x?b?r verir”. (Papa Fransisk, “R?bbin m?l?yi” 24.03.2019).
B?R?NC? OXUNU? Ç?x?? 3,1-8a.13-15
Musa qay?natas? Midyan kahini Yetronun sürüsünü otar?rd?. Bir d?f? o, sürünü s?hran?n o biri t?r?fin? apar?b Allah?n da?? Xorev? g?ldi. Bird?n R?bbin m?l?yi ona bir kol aras?ndan od-alov iç?risind? göründü; od içind? kolun sönm?d?n yanmas?n? görüb Musa öz-özün? dedi: “Gedim, bu q?rib? m?nz?r?y? bax?m, görüm n? üçün bu kol yan?b qurtarm?r”. R?bb Musan?n baxma?a g?ldiyini gör?nd? Allah kolun ortas?ndan onu ça??r?b dedi: “Musa, Musa!” O da “m?n buradayam” dedi. Allah dedi: “Buraya yax?nla?ma. Ayaqlar?ndan çar?qlar?n? ç?xart, çünki durdu?un yer müq?dd?s torpaqd?r”. Sonra dedi: “M?n atan?n Allah?, ?brahimin Allah?, ?shaq?n Allah? v? Yaqubun Allah?yam”. Musa üzünü örtdü, çünki Allaha baxma?a qorxurdu. R?bb dedi: «H?qiq?t?n, M?n Misird? olan xalq?m?n ?ziyy?tini gördüm, n?zar?tçil?rin ?lind?n etdikl?ri f?ryadlar?n? e?itdim v? d?rdl?rin? n?z?r sald?m. M?n ona gör? g?ldim ki, onlar? Misirlil?rin ?lind?n qurtar?b bu ölk?d?n ç?xar?m v? geni?, nem?tli bir diyara, süd v? bal axan torpa?a apar?m. Musa Allaha dedi: “?srail övladlar?n?n yan?na gedib “m?ni sizin yan?n?za atalar?n?z?n Allah? gönd?rib” dey?nd? onlar m?nd?n soru?a bil?rl?r: “B?s Onun ad? n?dir?” Onda m?n n? deyim?” Allah Musaya dedi: “Var Olan M?n?m”. Sonra dedi: “?srail övladlar?na bel? söyl?: “M?n?m” dey?n sizin yan?n?za m?ni gönd?rdi””. O yen? Musaya dedi: “?srail övladlar?na söyl?: “Atalar?n?z?n Allah?, ?brahimin Allah?, ?shaq?n Allah? v? Yaqubun Allah? R?bb m?ni sizin yan?n?za gönd?rdi”. ?b?di olaraq ad?m budur. N?sild?n-n?sl? an?lan ismim budur.
T?fsir
Keç?n R?bb günü liturgiya biz? üz?rind? dü?ünm?k üçün ?brahimin, bu gün is? Musan?n sur?tini t?klif edir. Allah Musan? ça??rd? v? o, bütün ehtiramla cavab verdi: qürur v? t?k?bbür ayaqqab?lar?n? ç?xard?, ba??n? qald?rmadan, ayaqyal?n yerd? g?zdi. Çünki ?sas olan – dinl?m?kdir: “M?n atan?n Allah?, ?brahimin Allah?, ?shaq?n Allah? v? Yaqubun Allah?yam”. Bu bir neç? sözd?n biz ba?a dü?ürük ki, Allah öz dostlar? il? münasib?tl?ri diqq?tl? qurur v? onlara xüsusi diqq?t yetirir. Uca Allah xalq?n f?ryad?n? e?idir v? insanlar?n ?zablar?ndan x?b?rdard?r, çünki O sadiqdir v? ?b?di olaraq biziml?dir. Allah?n xalq? Onun s?daq?tin? cavab olaraq M?zmurun sözl?ri il? cavab verm?y? bilm?z: “R?bbi alq??la, ey könlüm, Onun bütün nem?tl?rini unutma... O, Musaya öz yollar?n? göst?rdi”.
?K?NC? OXUNU? 1 Kor 10, 1-6.10-12
Qarda?lar, bix?b?r olma??n?z? ist?mir?m ki, ata-babalar?m?z?n ham?s? bulud alt?nda qorundu, ham?s? da d?nizd?n keçdi. Ham?s? Musan?n ard?nca getm?k üçün buludda v? d?nizd? v?ftiz edildi. Ham?s? eyni ruhani qida yedi v? eyni ruhani içki içdi. Çünki onlar ardlar?nca g?l?n ruhani Qayadan içirdi. O Qaya da M?sih idi. Amma Allah onlar?n çoxundan raz? qalmad? v? c?s?dl?ri çöl? s?rildi. Bu hadis?l?r bizim üçün ibr?t olsun dey? ba? verdi ki, biz onlar kimi pisliy? meyl göst?rm?y?k. Deyinm?yin, çünki onlardan da b?zil?ri deyindi v? m?hvedici m?l?k onlar? öldürdü. Bu hadis?l?r ibr?t d?rsi olub onlar?n ba??na g?ldi v? bu dövrün sonuna çatan bizim üçün öyüd-n?sih?t kimi yaz?l?b. Buna gör? d? kim ayaq üst? durdu?unu dü?ünürs?, ehtiyatl? olsun ki, y?x?lmas?n.
T?fsir
?cma bel? bir sualla qar??la?d?: bütl?r? qurban k?sil?n ?ti yem?k olarm?? Müq?dd?s Paul b?yan edir ki, insan ist?diyi kimi etm?kd? azadd?r v? yegan? ??rt - h?r bir h?r?k?tin v? sözün arxas?nda qon?uya m?h?bb?t olmal?d?r. Bugünkü m?tnd? h?vari xristian icmas?n?n üzvl?rini özl?rini ba?qalar?ndan üstün tutmama?a, onlara hörm?t göst?rm?y? ça??r?r; h?vari Ç?x???n m?n?vi t?crüb?sini xat?rlad?r. Ç?x?? zaman? Allah ham?ya diqq?t yetirirdi, baxmayaraq ki h?r k?s Allaha öz t?rzin? uy?un cavab verirdi. R?bb heç k?sd?n Öz köm?yini v? m?rh?m?tini ?sirg?mir, lakin bu ilahi lütfü, o cüml?d?n biz? b?x? olunan zaman?, pis ?m?ll?r üçün istifad? etm?k olmaz. Dün?n do?ru olan bu gün bizim üçün d? do?rudur.
?NC?L Luka 13, 1-9
Bu vaxt orada olan b?zi adamlar ?saya x?b?r verdil?r ki, Pilat b?zi Qalileyal?lar?n qan?n? k?sdikl?ri qurbanlar?n qan?na qatm??d?. ?sa buna bel? cavab verdi: “Siz el? bilirsiniz ki, bu aqib?t? u?ram?? Qalileyal?lar bütün dig?r Qalileyal?lardan daha bet?r günahl? idil?r? Xeyr, M?n siz? deyir?m: tövb? etm?s?niz, ham?n?z onlar kimi m?hv olacaqs?n?z. Yaxud ?iloah qüll?si on s?kkiz adam?n üstün? a??b onlar? öldür?nd? onlar?n Yerus?lim sakinl?rinin ham?s?ndan t?qsirkar olduqlar?n? fikirl??irsiniz? Xeyr, M?n siz? deyir?m: tövb? etm?s?niz, ham?n?z onlar kimi m?hv olacaqs?n?z”. Sonra ?sa bu m?s?li dan??d?: “Bir adam?n ba??nda bir ?ncir a?ac? ?kilmi?di. Bu adam g?lib a?acda meyv? axtard?, amma tapmad?. O, ba?bana dedi: “Bura bax, üç ildir ki, m?n g?lib bu ?ncir a?ac?nda meyv? axtar?ram, amma tapm?ram. Onu k?s! N? üçün bu a?ac ?b?s yer? torpa?? tutur?” Ba?bansa cavab?nda bel? dedi: “A?a, bir il d? buna ?l d?ym?. M?n onu bell?yib dövr?sin? peyin tök?r?m. G?l?n il bu a?ac meyv? g?tirs?, yax??d?r, yox, g?tirm?s?, onu k?s?rs?n”.
T?fsir
?san?n dövründ? Pilat?n ?mri il? amans?z bir q?tliam h?yata keçirildi v? Qalileyal?lar?n qan? qurbanl?q quzular?n qan?na qar??d?. Bu tarixi hadis?d?n ç?x?? ed?r?k R?bb ?agirdl?rini bu q?tliama gör? kimin m?suliyy?t da??d???n? axtarmaqdansa, hadis?l?r? iman prizmas?ndan baxma?a ça??r?r, çünki h?r ?ey d?yi?iklik üçün bir fürs?t? çevril? bil?r, insana d?yi?m?k, tövb? etm?k, daha yax?? olmaq imkan?na çevril? bil?r. H?yat?n h?r an? qiym?tli mirvarini özünd? gizl?d?n d?niz ilbizinin qab?na b?nz?yir: Böyük Oruc yolumuza m?hz bu münasib?tl? davam etm?liyik. Allah?n ?lam?tl?rin? qar?? diqq?tli olmal?y?q çünki onlar s?mimi, d?rin çevrilm? üçün qiym?tli imkanlard?r. H?yat?n günd?lik hadis?l?rind? ?saya diqq?t yetirm?yi, Onu görm?yi v? dinl?m?yi n? q?d?r çox öyr?ns?k, bir o q?d?r d? Onun xo? varl???n? hiss ed?c?yik v? ?b?di h?yat? gözl?y?r?k art?q d?yi?dirilmi? h?yatdan h?zz alaca??q.