Liturgiya oxunu?lar?: 21 MART. B?yük Orucun II h?ft?si, cüm?
“Allah Özü bizim üçün ?nam oldu, Özü bu ?nam? biz? b?x? etdi – bunu unutmaq günahd?r. Onda v?d - v?d olmaqdan ç?xacaq v? seçilmi?lik - seçilmi?lik olmaqdan ç?xacaq. Bel? halda ?hd insan?n öz ist?kl?rin? gör? ??rh olunur v? ideologiyaya çevrilir” (Papa Fransisk, Müq?dd?s Marta Evinin ibad?tgah?nda Messa 13.03.2020).
B?R?NC? OXUNU? Yarad?l?? 37,3-4.12-13a.17b-28
?srail Yusifi bütün o?ullar?ndan çox sevirdi, çünki Yusif onun qocal?q ça??n?n o?lu idi. O, Yusif? ?lvan paltar tikdirdi. Qarda?lar? gördül?r ki, atalar? onlardan çox Yusifi sevir. Buna gör? d? ona nifr?t etdil?r v? onunla yax?? r?ftar etm?dil?r. Bir gün Yusifin qarda?lar? atalar?n?n sürüsünü otarmaq üçün ?ekem? getdil?r. ?srail Yusif? dedi: «Qarda?lar?n ?ekemd? sürü otar?rlar. G?l s?ni d? onlar?n yan?na gönd?rim»Yusif qarda?lar?n?n dal?nca dü?dü v? onlar? Dotanda tapd?. Qarda?lar? onu uzaqdan gördül?r. Yusif onlar?n yan?na çatmam?? onu öldürm?k q?rar?na g?ldil?r. Qarda?lar bir-birl?rin? dedil?r: «Bax?n, bu yuxular gör?n g?lir. ?ndi g?lin onu öldürüb bir quyuya ataq, sonra da dey?k ki, v?h?i heyvan onu parçalad?. Onda gör?rik, yuxular? nec? çin ç?x?r». Ruven bunu e?idib Yusifi onlar?n ?lind?n qurtarmaq üçün dedi: «G?lin ona toxunmayaq». Ruven onlara «qan tökm?yin, onu çöld? olan bu quyuya at?n, ancaq ona toxunmay?n» dedi. Bunu ona gör? deyirdi ki, Yusifi qarda?lar?n?n ?lind?n qurtar?b atas?n?n yan?na qaytars?n. Yusif qarda?lar?n?n yan?na çatanda onlar Yusifin ?ynin? geydiyi alab?z?k paltar? dart?b ç?xartd?lar. Özünü d? götürüb quyuya atd?lar. Quyu bo? idi, orada su yox idi. Qarda?lar çör?k yem?k üçün oturdular. Onlar ba?lar?n? qald?randa gördül?r ki, Gileaddan ?smaillil?rin bir karvan? g?lir. Onlar?n d?v?l?ri ?dviyyat, balzam v? ?triyyatla yükl?nmi?di v? bunlar? Misir? apar?rd?lar. Y?huda qarda?lar?na dedi: «?g?r qarda??m?z? öldürüb q?tli ört-basd?r ets?k, bunun n? xeyri olar? G?lin onu ?smaillil?r? sataq v? ona toxunmayaq, çünki qarda??m?zd?r, biz eyni qandan?q». Qarda?lar? onun sözü il? raz?la?d?lar. Oradan Midyan tacirl?ri keç?nd? Yusifi quyudan ç?xar?b ?smaillil?r? iyirmi gümü?? satd?lar. Onlar da Yusifi Misir? apard?lar.
T?fsir
Yarad?l?? Kitab?ndan olan bu parça öz qarda?lar? t?r?find?n köl?liy? sat?lan Yusifin hekay?sind?n b?hs edir. Atalar?n?n Yusif? olan xüsusi m?h?bb?ti üzünd?n Yusif? pax?ll?q ed?n onun qarda?lar? ?vv?lc? Yusifi öldürm?k fikrin? dü?dül?r. Lakin Ruvenin müdaxil?si say?sind? onlar Yusifi Misir? ged?n ?smaillil?rin yoldan keç?n karvan?na satmaq q?rar?na g?ldil?r. ??r ?m?l kimi görün?n bu x?yan?t sonda Yusifin bütün ail?si üçün xilas oldu (Yarad?l?? kitab?, 45 f?sil). Bugünkü ?hdi-?tiq parças? göst?rir ki, Allah Öz m?qs?dl?ri üçün Yusif kimi sad? v? r?dd edilmi? adamlar? seç?r?k, h?tta pisliyi d? yax??l??a çevirm?y? qadirdir. Yusif - bütün b???riyy?tin xilas? üçün h?yat?n? qurban ver?n ?sa M?sihin prototipidir. Bu hekay? üz?rind? dü?ünm?k, R?bbin bizim xilas?m?z, rifah?m?z v? ?traf?m?zdak?lar?n yax??l??? üçün yorulmadan çal??d??n? daha ayd?n anlama?a biz? köm?k edir ki. Buna cavab olaraq, biz bugünkü M?zmurda deyildiyi kimi, Allah?n h?yat?m?zda göst?rdiyi möcüz?l?ri xat?rlama?a v? t?r?nnüm etm?y? ça??r?lm???q.
?NC?L Matta 21,33-43.45-46
Ba?qa bir m?s?li dinl?yin: Ev sahibi olan bir adam var idi. Üzüm ba?? sald?, oran?n ?traf?na ç?p?r ç?kdi. ?çind? yer qazaraq üzüms?xan düz?ltdi, n?zar?t qüll?si tikdi. Sonra is? ba?? ba?banlara icar?y? ver?r?k ba?qa ölk?y? getdi. M?hsul vaxt? çatanda m?hsulunu almaq üçün qullar?n? ba?banlar?n yan?na gönd?rdi. Lakin ba?banlar onun qullar?n? tutub kimini döydül?r, kimini öldürdül?r, kimini d? da?qalaq etdil?r. Ba? sahibi yen? ?vv?lkind?n daha çox ba?qa qullar gönd?rdi. Ba?banlar onlarla da ?vv?lki kimi etdil?r. “O?luma hörm?t ed?rl?r” dey?r?k ax?rda öz o?lunu onlar?n yan?na gönd?rdi. Ba?banlarsa o?ulu gör?nd? öz aralar?nda dedil?r: “Varis budur. G?lin onu öldür?k v? miras biz? qals?n”. Bel?c? onu tutub ba?dan k?nara ç?xararaq öldürdül?r. Bel?likl?, ba??n sahibi g?ldikd? bu ba?banlara n? ed?c?k?» Onlar ?saya dedil?r: «Bu xainl?ri d?h??tli ??kild? h?lak ed?c?k, üzüm ba??n? is? ba?qa ba?banlara icar?y? ver?c?k ki, onlar m?hsulu öz vaxt?nda ona versinl?r». ?sa onlara dedi: «M?g?r siz Müq?dd?s Yaz?larda bunu heç oxumam?s?n?z? “B?nnalar?n r?dd etdiyi da? gu??da?? olub. Bu, R?bbin i?i idi, gözümüzd? xariq?li bir i?dir”. Buna gör? siz? deyir?m: Allah?n Pad?ahl??? sizd?n al?n?b onun m?hsullar?n? yeti?dir?c?k bir mill?t? veril?c?k. Ba?ç? kahinl?r v? fariseyl?r Onun m?s?ll?rini e?itdikd? bu sözl?ri onlar üçün dediyini ba?a dü?dül?r. Ona gör? d? Onu tutmaq üçün yol axtar?rd?lar, lakin camaatdan qorxdular, çünki camaat ?san? pey??mb?r hesab edirdi.
T?fsir
?hdi-?tiqd? üzüm ba?? ?srail xalq?n? simvolla?d?r?rd?: bu hiss?d?n bel? q?na?t? g?lm?k olar ki, üzüm ba??n?n ba?banlar? (Allah?n niyy?tini h?yata keçirm?k üçün seçilmi? a?saqqallar) ?slind? öz a?as?na, y?ni Allaha x?yan?t etmi?l?r. Bir vaxtlar bel? idi, bu gün d? bel?dir. Biz tez-tez h?yat?m?z? - biz? verilmi? "üzüm ba??n?" adi bir ?ey kimi q?bul edirik, onun qazan?lmam?? bir h?diyy? oldu?unu unuduruq. Biz özümüzün yarad?c?s? deyilik v? öz gücümüzl? özümüzü xilas ed? bilm?rik. Ata Allah Öz sonsuz m?h?bb?tini göst?rdi: O, O?lu ?san? yer üzün? gönd?rdi ki, bizi ??rd?n xilas etsin. “Özün?-kifay?t-etm?” illüziyas?ndan kor olaraq, biz çox vaxt öz planlar?m?z? qururuq, Allah?n b?nz?rsiz plan?n? unuduruq v? ya onun h?yata keçirilm?sin? köm?k etm?kd?n imtina edirik. Bu gün R?bb bizi h?yat h?diyy?sin? münasib?timizi yenid?n n?z?rd?n keçirm?y?, Allahdan övlad as?l?l???m?z?, el?c? d? Onun xeyirxah irad?sin? ?m?l etm?k m?suliyy?timizi d?rk etm?y? ça??r?r.
