የእምነት አስተምህሮ የሚመለከተው የቅድስት መንበር ጽኃፈት ቤት
የዚህ ዝግጅት አቅራቢ መብራቱ ኃ/ጊዮርጊስ-ቫቲካን
ዛሬ በቫቲካን የእምነት ጉዳዮችን የሚመለከተው የቅድስት መንበር ጽ/ቤት ተግባር፣ ከምንም በላይ፣ የእምነትን ግንዛቤ ለመጨመር መስራት ነው፣ ስሕተቶችን ለማስወገድ ብቻ ሳይሆን መንፈስን 'ያጠፉ' ከሚባሉ አንዳንድ ውሳኔዎችም መራቅ ነው፣ ምክንያቱም ምንም እንኳን መደበኛና ትክክል ቢሆኑም የእምነትን ብልጽግና ሊያዳክሙ ይችላሉ።
በነዚ ቃላት በቫቲካን የእምነት ጉዳዮችን የሚመለከተው የቅድስት መንበር ጽ/ቤት ዋና ጸኃፊ የሆኑት ካርዲናል ቪክቶር ማኑኤል ፈርናንዴዝ፣ በቫቲካን የእምነት ጉዳዮችን የሚመለከተው የቅድስት መንበር ጽ/ቤት ተልእኮ ያብራራሉ፣ እሱም በመዋቅሩ ውስጥ ሶስት ጸሃፊዎችን ያቀፈ መሆኑን የገለጹ ሲሆን እነርሱም የእኔታ አባ አርማንዶ ማትዮ፣ የእኔታ አባ ጆን ጆሴፍ ኬኔዲ እና የእኔታ አባ ቻርለስ ሽኩሉና ይገኙበታል።
ታሪክ
የቤተክርስቲያኗ አባቶች በክርስቶስ የተሰጣቸውን የእምነት መግለጫ በአግባቡ የመጠበቅ ግዴታ አለባቸው። ይህንን ተግባር ለመወጣት በታሪክ ዘመናት ሁሉ ሊቃነ ጳጳሳት የተለያዩ ዘዴዎችን ሲጠቀሙ የቆዩ ሲሆን የቤተክርስቲያኒቱን አስተዳደር የማመቻቸት ዓላማ ያላቸው የተለያዩ ክፍሎች ተቋቁመዋል። በቫቲካን የእምነት ጉዳዮችን የሚመለከተው የቅድስት መንበር ጽ/ቤት አመጣጥ ሊገኝ የሚችልበት ሁኔታ ነው።
በቫቲካን የእምነት ጉዳዮችን የሚመለከተው የቅድስት መንበር ጽ/ቤት ተግባሩን በይፋ የጀመረው እ.አ.አ በ1542 ዓ.ም ሲሆን በወቅቱ የካቶሊክ ቤተክርስቲያን ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት በነበሩት ጳውሎስ ሦስተኛ የእምነት ጉዳዮችን የመቆጣጠር ኃላፊነት የተሰጣቸው ስድስት ካርዲናሎች ያሉት ተልእኮ ባቋቋሙ ጊዜ ነው። “ቅዱሳን ሮማውያን እና አለም አቀፋዊ ጥብቅ ምርመራ" በመባል የሚታወቀው፣ መጀመሪያ ላይ የመናፍቃን እና የመከፋፈል ጉዳዮችን እንደ ፍርድ ቤት ብቻ ሆኖ እንዲያገለግ የተመሰረተ ተቋም ነበር። እ.አ.አ ከ1555 ዓ.ም ጀምሮ በወቅቱ የካቶሊክ ቤተክርስቲያን ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት የነበሩት ጳውሎስ አራተኛ የጽ/ቤቱን ተግባር ዘርፍ በከፍተኛ ሁኔታ አስፍቷል፣ ይህም በተለያዩ የስነምግባር ጉዳዮች ላይም ለመፍረድ ብቁ አድርጎታል።
ባለፉት መቶ ዘመናት፣ በቤተክርስቲያኗ ታሪክ ውስጥ ጨምሮ ትልቅ ታዶስዎች እና ጥልቅ ለውጦችን አምጥተዋል። ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንችስኮስ በላቲን ቋንቋ 'ፕሬዲካቴ ኢቫንጄሊዩም' (ወንጌል ስበኩ) በተሰኘው ሐዋርያዊ ማሳሰቢያቸው ላይ በቫቲካን የእምነት ጉዳዮችን የሚመለከተው የቅድስት መንበር ጽ/ቤት
ውስጣዊ መዋቅር በመቀየር እንዲጠናከር አድርገውት ነበር።
መዋቅር
በቫቲካን የእምነት ጉዳዮችን የሚመለከተው የቅድስት መንበር ጽ/ቤት ሁለት ክፍሎች አሉት፣ ዶክትሪን እና ተግሣጽ። የአስተምህሮው ክፍል በእምነት እና በሥነ ምግባር ላይ በማስተማር፣ ከማስተዋወቅ እና ከመጠበቅ ጋር የተያያዙ ጉዳዮችን ይመለከታል። በሕግም ሆነ በተጨባጭ መብቶችን የሚመለከቱ ጉዳዮችን ለመመርመር የተቋቋመው 'የጋብቻ ቢሮ' የዚህ ክፍል አካል ነው። የተግሣጽ ክፍሉ ደግሞ በቫቲካን የእምነት ጉዳዮችን የሚመለከተው የቅድስት መንበር ጽ/ቤት የተከለከሉ ጉድለቶችን ይመለከታል እና በጠቅላይ ሐዋርያዊ ፍርድ ቤት ስልጣን በኩል ይስተናገዳል። ጳጳሳዊ የመጽሐፍ ቅዱስ ኮሚሽን እና ዓለም አቀፍ ሥነ-መለኮታዊ ኮሚሽን በጉባኤው ውስጥ ተመስርተዋል፤ እያንዳንዱ በራሱ ተቀባይነት ባላቸው ደንቦች መሠረት ይሠራል።
ጳጳሳዊ የመጽሐፍ ቅዱስ ኮሚሽን እና ዓለም አቀፍ ሥነ-መለኮታዊ ኮሚሽን
ጳጳሳዊ መጽሐፍ ቅዱሳዊ ኮሚሽን የተቋቋመው በሊዮ 13ኛ በላቲን ቋንቋ "ቪጂላንቲኤ ስቱዲኴ' (ንቃት እና ትጋት) በሚል አርዕስት በተጻፈው ሐዋርያዊ ማሳሰቢያ አማካይነት ሲሆን የተመሰረተው እ.አ.አ በጥቅምት 30/1902 ዓ.ም የቤተክርስቲያንን አስተምህሮ ለመጠበቅ ታስቦ የተቋቋመ ነው።
ዓለም አቀፉ የሥነ መለኮት ኮሚሽን እ.አ.አ በ1969 ዓ.ም በወቅቱ የካቶሊክ ቤተክርስቲያን ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት በነበሩት በጳውሎስ ስድስተኛ የተቋቋመ ሲሆን ተግባራቱ ቅድስት መንበር ትልቅ ጠቀሜታ ያላቸውን የአስተምህሮ ጥያቄዎችን እንድትመረምር መርዳት ነው።
ለአካለ መጠን ያልደረሱ ልጆች ጥበቃ ጳጳሳዊ ኮሚሽን
ለአካለ መጠን ያልደረሱ ልጆች ጥበቃ ጳጳሳዊ ኮሚሽንም በእምነት አስተምህሮ ጉባኤ ውስጥ ተቋቁሟል። ተግባሩ ለጳጳሱ ምክር እና ሐሳብ መስጠት እና እንዲሁም ለአካለ መጠን ያልደረሱ እና ለአደጋ የተጋለጡ ሰዎችን ለመጠበቅ በጣም ተገቢ የሆኑ ተነሳሽነቶችን ማቅረብ ነው ።
ይህ ጳጳሳዊ ኮሚሽን በተለይ በመመሪያው በኩል ተገቢ የሆኑ ስልቶችንና አካሄዶችን በማውጣት ለአካለ መጠን ያልደረሱ ሕፃናትን እና አቅመ ደካሞችን ከጾታዊ ጥቃት ለመጠበቅ እና ለእንዲህ ዓይነቱ ድርጊት በቀሳውስትና በማኅበረ ቅዱሳን የሕይወት ማኅበራት አባላት በኩል በቂ ምላሽ ለመስጠት በቀኖናዊ ደንቦች እና የፍትሐ ብሔር ሕግ መስፈርቶችን ግምት ውስጥ በማስገባት ቁርጠኛ ነው።
ከቫቲካን ወደ ዓለም
የእመነት ጉዳዮችን የሚመለከተው ጳጳሳዊ ጽ/ቤት የእምነት አስተምህሮ ዋና መሥሪያ ቤት የሚገኘው በቅዱስ ጴጥሮስ ባዚሊካ እና በቫቲካን ከተማ መግቢያዎች አንዱ በሆነው አማካይ ቦታ ውስጥ ነው። ከዚህ ቦታ፣ ከበርኒኒ ቅኝ ግዛት አለምን ከተቀበለበት ቦታ፣ እምነትን የማስተዋወቅ እና የመጠበቅ አገልግሎት በእኛ ጊዜ ይታደሳል።
ይህ ተልእኮ፣ በቫቲካን የእመንት ጉዳዮችን የሚከታተለው ጳጳሳዊ ጽ/ቤት የእምነት አስተምህሮ ሕይወት ውስጥ፣ እንዲሁም በተለያዩ እንቅስቃሴዎች፣ ሲምፖዚየሞች፣ የጥናት ቀናት፣ ሰነዶች እና ግኝቶች ተከናውኗል።
የጽ/ቤቱ ሥራ ዛሬ የቤተክርስቲያንን አመጣጥ ከሚገልጸው ጋር አንድ ሆኗል-"ለትክክለኛው ትምህርት መጨነቅ" ተብሎ የተገለጸው፣ ከቅዱስ ቢሮ በፊት የነበረው፣ ቀድሞውኑ በአዲስ ኪዳን ውስጥ ነበር። ይህ በብዙ ምክር ቤቶች እና ሲኖዶሶች የተመሰከረ ነው። ይህን ወግ በመሳል፣ የእምነት አስተምህሮዎችን የሚመለከተው የቅድስት መንበር ጽ/ቤት ይቀጥላል እና የእምነት ተቀማጭ ሐብቶችን የመጠበቅ ተልእኮውን እያከናወነ ይገኛል።
